Een mini-gids voor kantoorverlichting

• Geplaatst op 7 Oktober 2024
• Door INTOLED
• 0

Goede kantoorverlichting is essentieel voor een gezonde, productieve en aangename werkomgeving. Toch wordt het belang van verlichting op de werkplek vaak onderschat, en veel bedrijven zijn zich niet bewust van de specifieke vereisten. In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over luxniveaus, kleurtemperaturen, ergonomie, werkplekrichtlijnen, de rol van verlichting in de bedrijfsveiligheid en praktische tips voor de beste kantoorverlichting. Door hier rekening mee te houden, creëer je een optimale werkplek voor jouw werknemers.

Wat is het belang van kantoorverlichting?

Kantoorverlichting is belangrijk omdat het de productiviteit, stemming en gezondheid van werknemers beïnvloedt. Slechte verlichting kan vermoeide ogen, vermoeidheid en hoofdpijn veroorzaken, wat kan leiden tot verminderde productiviteit en groepsmotivatie.

Goede kantoorverlichting helpt bij het creëren van een comfortabele en uitnodigende werkomgeving, die op haar beurt de productiviteit van de werknemers kan verhogen. Het juiste verlichtingsniveau kan ook helpen om ongelukken en fouten te verminderen, het zicht en de alertheid te verbeteren en een gezond circadiaans ritme (biologisch ritme waarvan de cyclus ongeveer één dag duurt) te ondersteunen.

Verlichting kan een aanzienlijk effect hebben op het menselijke circadiaanse systeem. Blootstelling aan fel licht overdag kan helpen het circadiaans ritme te synchroniseren, terwijl blootstelling aan licht 's nachts het ritme kan vertragen. Blootstelling aan licht kan ook de productie van melatonine beïnvloeden, een belangrijk hormoon voor de regulering van het circadiaans ritme.

Hoeveel lux heb je nodig op kantoor?

Wat is lux?

Je hebt de term ‘lux’ vast wel eens voorbij zien komen, maar wat is lux nu precies? Lux is een maatstaf voor de hoeveelheid licht die op een oppervlak valt. Met lux wordt de hoeveelheid licht (het aantal lumen) per vierkante meter aangegeven. 1 lux staat gelijk aan 1 lumen per m². Nu je weet wat lux is, zul je begrijpen dat de hoeveelheid lux van groot belang is voor het werkcomfort en de productiviteit van werknemers. Teveel lux betekent dat het licht te fel is waardoor je hoofdpijn kunt krijgen. Te weinig lux zorgt er voor dat je je niet goed kunt concentreren. Het kan ook oogvermoeidheid veroorzaken doordat je ogen beter hun best moeten doen om tekst goed te kunnen zien.

Het aantal lux voor kantoorverlichting

Hoeveel lux jouw kantoor nodig heeft, hangt af van de kantoorruimte. Volgens de Nederlandse NEN-normen moet de werkplekverlichting minimaal 500 lux bedragen. Dit betekent dat het aantal lux op werkplek- of bureauniveau 500 lux moet zijn. Dit geldt voor taken die concentratie vereisen, zoals werken aan een computer of het lezen van documenten.

Voor vergaderruimtes ligt de aanbevolen hoeveelheid lux rond de 300-400. Hier mag namelijk een iets meer ontspannen sfeer gecreëerd worden zonder dat dit af doet aan de functionaliteit. In gangen of pauzeruimtes, waar minder intensief werk plaatsvindt, is een lichtere luxwaarde van 100-300 vaak voldoende.

Samengevat:

Werkplek: minimaal 500 lux
Vergaderruimtes: 300 - 400 lux
Pauzeruimtes: 100 - 300 lux

Kortom, voldoende luxniveaus zijn cruciaal om een gezonde werkomgeving te waarborgen. Te weinig licht leidt tot vermoeide ogen en hoofdpijn, terwijl te fel licht juist hinderlijk kan zijn. Het vinden van de juiste balans is daarom essentieel voor optimaal werkcomfort.

Wat is de juiste kleurtemperatuur voor kantoorverlichting?

Met kleurtemperatuur, uitgedrukt in Kelvin (K), wordt de warmte van de verlichting aangegeven. Als je de kleurtemperatuur weet, kun je bepalen of de verlichting de juiste sfeer en functie voor jouw doeleinde heeft. Hierbij geldt: hoe lager de Kelvin-waarde, hoe warmer het licht. Ook de kleurtemperatuur is zeer belangrijk voor het welzijn van de werknemers. De juiste kleurtemperatuur zorgt ervoor dat men zich goed kan concentreren en bevordert de productiviteit. Warmer licht zorgt voor een gevoel van rust en ontspanning, terwijl koeler licht activeert en stimulerend werkt.

Soorten verlichting in kantoren

De beste verlichting voor een kantoor is een combinatie van natuurlijk en kunstmatig licht. Natuurlijk licht is het beste om de stemming en concentratie te verbeteren en moet worden gemaximaliseerd door gebruik te maken van ramen, dakramen en andere bronnen van natuurlijk licht. Kunstlicht moet worden gebruikt als aanvulling op natuurlijk licht en moet kunnen worden aangepast aan verschillende taken en activiteiten.

• Natuurlijk licht: Natuurlijk licht is een van de beste verlichtingsbronnen voor kantoren. Het biedt helder, niet-verblindend licht dat de productiviteit kan verhogen en een aangenamere sfeer kan creëren.

• LED verlichting: LED verlichting wordt steeds populairder in kantoren vanwege de energie-efficiëntie, lange levensduur en veelzijdigheid. LED lampen kunnen worden gebruikt om bureaus en werkplekken te verlichten met helder, niet-verblindend licht.
• Fluorescentielampen: Deze bieden algemene verlichting voor het hele kantoor en kunnen worden gebruikt in combinatie met taakverlichting voor individuele werkplekken.

Ontdek producten voor kantoorverlichting

Ergonomische kantoorverlichting

Als je het hebt over geschikte kantoorverlichting die voldoet aan de regels en richtlijnen, heb je het ook over ergonomische kantoorverlichting. Hierbij gaat het namelijk niet alleen om voldoende licht, maar ook dat het licht comfort biedt en gezondheidsproblemen, zoals vermoeide ogen of hoofdpijn, voorkomt. Om dit te bereiken, moet je zorgen voor een juiste verdeling en kwaliteit van het licht in de ruimte. Op die manier zorgt een ergonomische lichtopstelling voor minimale schittering op beeldschermen en voorkomt het schaduwvorming op werkoppervlakken.

Hieronder hebben we een aantal tips voor je op een rijtje gezet die bijdragen aan ergonomische verlichting:

Gebruik meerdere lichtbronnen: In plaats van één sterke lichtbron, zoals een felle plafondlamp, raden we aan om gebruik te maken van zowel directe als indirecte verlichting. Indirecte verlichting zorgt namelijk voor een gelijkmatige verdeling van licht, terwijl je directe verlichting bijvoorbeeld boven werkplekken kunt plaatsen voor gericht licht zonder kans op verblinding.

Zorg voor de juiste plaatsing: De juiste plaatsing van de verlichting is ook van groot belang. Zorg ervoor dat je lichtbronnen niet recht tegenover beeldschermen of ramen plaatst, zodat er geen reflecties ontstaan.

Kies voor individueel instelbare lampen: Ergonomische lampen die individueel instelbaar zijn, zoals bureaulampen met een flexibele arm, bieden werknemers de mogelijkheid om hun werkplek aan hun persoonlijke voorkeuren aan te passen.

Welke LED lichtkleur gebruik ik voor mijn kantoor? 

Kantoorverlichting moet koel en helder van kleur zijn om een energieke omgeving te creëren. Koel wit of daglichtwit zijn de beste kleurtemperaturen voor kantoorverlichting, omdat ze concentratie en alertheid bevorderen. Het gebruik van energie-efficiënte LED-verlichting is ook een geweldige manier om energie te besparen, aangezien LED's tot 75% minder energie verbruiken dan traditionele verlichting. 

Een andere aanpak is het gebruik van gekleurd licht. Dit kan vermoeidheid van de ogen en hoofdpijn voorkomen of tegengaan. Welke LED kleuren helpen bij hoofdpijn? Studies hebben uitgewezen dat blauwe en groene kleuren kunnen helpen de frequentie van hoofdpijn te verminderen. Blauw zou stress verminderen, terwijl groen een kalmerend effect heeft. Daarnaast kan geel licht helpen om de intensiteit van hoofdpijn te verminderen. 

Sommige LED lampen hebben een CCT-schakelaar. CCT (Correlated Color Temperature) is een maat voor de kleur van het licht, dat door een lichtbron wordt uitgestraald, gemeten in Kelvin (K). Het is dus een maat voor de tint van het licht, niet de helderheid of intensiteit ervan. Een hogere CCT wijst op een koele, blauwachtige tint, terwijl een lagere CCT wijst op een warme, geelachtige tint. De CCT van een lichtbron is een belangrijke factor bij de keuze van verlichting voor een kamer of ruimte.  

Wat is flikkering? 

Naast het feit dat de hoeveelheid licht en de lichtkleur onze gezondheid en ons concentratievermogen beïnvloeden, speelt ook de kwaliteit van de lichtopbrengst een rol. Zo kunt u soms te maken krijgen met flikkerend licht, ook wel 'Flikker' genoemd. Flikkering is knipperend licht dat moeilijk met het blote oog waar te nemen is, maar dat onze hersenen voortdurend opvangen. Flikkerend licht heeft veel invloed op onze gezondheid. Dit zijn de problemen die flikkering kan veroorzaken: 

• Slechte concentratie en afleiding  
• Hoofdpijn en migraine 
• Vermoeidheid  
• Focus op het zicht  
• Neurologische problemen zoals epileptische aanvallen  

Om flikkerende LED lampen te voorkomen, hebben LED lampen een goede voeding nodig en dient de bedrading goed aangesloten te zijn. Zorg er ook voor dat je LED lampen niet worden blootgesteld aan hoge niveaus van trillingen of beweging, omdat dit kan leiden tot flikkeren. Je kunt ook overwegen LED drivers of dimmers te gebruiken om de hoeveelheid spanning die door de lampen loopt te verminderen. Ten slotte, zorg ervoor dat de LED-lampen niet te dicht bij een fluorescerende of andere lichtbron worden geplaatst. Dit kan zorgen voor interferentie. Flikkeren komt vaak voor bij LED buizen en LED panelen. Dit zijn de soorten lichtbronnen die vaak worden gebruikt voor professionele omgevingen en werkomgevingen. Het is daarom belangrijk om flikkervrije LED buizen en flikkervrije LED panelen te kiezen bij het verlichten van een school of kantoorruimte. 

Werkplekrichtlijnen voor kantoorverlichting

NEN-normen kantoorverlichting

Kantoorverlichting is niet alleen een kwestie van comfort, maar ook van regelgeving. De Europese Unie heeft daarom richtlijnen opgesteld die eisen stellen aan de verlichting in binnenruimtes, zoals kantoorruimtes. In Nederland zijn deze eisen voor de verlichting van werkplekken vastgelegd in de NEN 12464-1 norm. Deze richtlijnen geven aan hoeveel licht nodig is voor verschillende taken en werkplekken en benadrukken het belang van een gelijkmatige lichtverdeling en voldoende lichtsterkte. Ze zijn dus niet alleen bedoeld om het comfort te verhogen, maar ook om te zorgen voor een veilige en productieve werkomgeving.

Deze norm schrijft onder andere voor dat er op werkplekken minimaal 500 lux aanwezig moet zijn. Ook is het belangrijk dat de verblindingsgraad beperkt blijft, wat betekent dat de UGR-waarde (Unified Glare Rating) onder de 19 moet liggen.

Minimaal energielabel C? Kies LED-verlichting!

Nu we het toch over normen en wetgeving hebben: sinds 2023 is het voor bedrijven wettelijk verplicht om minimaal energielabel C te hebben voor kantoorpanden met een oppervlakte van meer dan 100 vierkante meter. Deze regel is ingevoerd om gebouwen te verduurzamen en bij te dragen aan de vermindering van de CO2-uitstoot. Dit betekent dat verouderde verlichting, zoals traditionele gloeilampen of inefficiënte TL-buizen, moet worden vervangen door energiezuinige LED-verlichting. LED-verlichting verbruikt namelijk aanzienlijk minder stroom en gaat veel langer mee. Dat is niet alleen gunstig voor het energielabel, maar ook voor de operationele kosten van bedrijven.

De rol van verlichting in de bedrijfsveiligheid 

Verlichting speelt een cruciale rol in de veiligheid van een werkplek. Een goed verlicht kantoor vermindert het risico op ongelukken, zoals struikelen of vallen. Dit geldt niet alleen voor werkplekken zelf, maar ook voor algemene ruimtes zoals gangen, trappenhuizen en entrees. Slechte verlichting in deze ruimtes kan de zichtbaarheid verminderen en daarmee de veiligheid in gevaar brengen.

Naast fysieke veiligheid heeft verlichting ook een psychologisch effect op werknemers. Goed verlichte ruimtes zorgen ervoor dat mensen zich veiliger voelen, vooral in gebieden zoals parkeergarages of verlaten kantoorvloeren in de avonduren.

Krijg advies van onze experts 

We hopen dat u na het lezen van deze blog meer te weten bent gekomen over de invloeden van verlichting. Het is iets waar we ons niet zo bewust van zijn, maar het heeft wel degelijk een grote invloed op ons dagelijks leven. Goede verlichting is dus essentieel en die vindt u bij INTOLED, de online LED specialist! Altijd hoge kwaliteit tegen een scherpe prijs.