Wat zijn lumen? Lumen vs. Watt

• Geplaatst op 3 April 2023
• Door INTOLED
• 1

De helderheid van een lichtbron wordt gemeten met de eenheid lumen, herkenbaar aan de afkorting ‘lm’. Om precies te zijn worden lumen gebruikt om de hoeveelheid lichtstroom aan te geven die een lichtbron produceert. Laten we hier eens wat dieper op ingaan.

Lumen vergelijken met wattage

Vóór de komst van LED werd verlichting doorgaans uitgekozen op basis van wattage. Het wattage is echter een eenheid voor het energieverbruik van een lamp en niet voor de lichtsterkte. Wanneer we het hebben over watt en lumen vergelijken, hebben we het dus eigenlijk over twee verschillende eenheden.

Dat komt doordat wattage vroeger een handige manier was om de helderheid van bijvoorbeeld een gloeilamp in te schatten. Hoe meer watt een gloeilamp verbruikte, hoe feller deze was. Dat klinkt ook best logisch als je erover nadenkt. Inmiddels echter is de techniek deze theorie voorbij gesneld. Inmiddels gebruiken we vooral LED lampen en die zijn juist speciaal ontworpen om zo weinig mogelijk energie te verbruiken. Daardoor is er geen verband meer tussen het verbruik (wattage) en de lichtsterkte (lumen), zoals dat er vroeger wel was.
Vandaar dat de term lumen nu toch echt nodig is om de lichtsterkte van een lamp te beoordelen. Vroeger gebruikten we de term niet, nu kunnen we eigenlijk niet meer zonder.

Eerst nog even in het kort de begrippen op een rijtje.
Wattage gaat over het energieverbruik.
Lumen gaat over de lichtsterkte, de felheid. Met een dimmer kun je de lichtsterkte aanpassen van weinig licht tot heel fel en veel licht.
Dan hebben we ook nog Kelvin, de kleurtemperatuur. Dit gaat over de kleur van het licht. Zo geeft een kaars oranje licht en een straatlantaarn witlicht.

Nu terug naar het begrip lumen. We zullen wat voorbeelden geven zodat deze term wat meer gaat leven. Kijk ook onderstaand filmpje eens, waarin Gijs uitlegt wat lumen nu precies zijn. Als je geen zin hebt in een filmpje, kun je ook gewoon onder de video verder lezen.

Lumen en nuttige lumen

In het algemeen is het zo dat hoe hoger het getal is om de lumen uit te drukken, hoe feller het licht is. Als we het hebben over lampen en hun lichtsterkte, zijn er verschillende soorten lampen, die elk op hun eigen manier licht geven. Een kaars bijvoorbeeld geeft rondom licht. Een spotje geeft alleen licht in één bepaalde richting.
Dit heeft te maken met de stralingshoek. Je kunt je voorstellen dat als het licht verspreid wordt in de ruimte zoals bij een kaars, de lichtsterkte minder ‘fel’ aanvoelt, dan wanneer diezelfde hoeveelheid licht wordt gebundeld zoals bij een inbouwspot. Omdat de stralingshoek bij iedere lamp verschilt, is het lastig om het aantal lumen van zo’n groot bereik te vergelijken met elkaar. Daarom heeft de Europese Unie de term ‘nuttige lumen’ geïntroduceerd. Zo hoeven we geen appels meer met peren te vergelijken, maar kunnen we de lichtsterkte eerlijk met elkaar vergelijken. We kijken voortaan naar het licht dat in een stralingshoek van 90º wordt uitgestraald. Zo weet je dat als je een lampje tegen komt met bijvoorbeeld 200 lumen, dit betekent dat de lichtbron in een stralingshoek van 90 graden, 200 lumen uitstraalt.

Hieronder die je een afbeelding van een lamp, waarbij je ziet dat de lamp een stralingshoek heeft van 90 graden. Het licht schijnt met een hoek van 90 graden. Langs de randen zie je nog wat extra licht, dat is licht dat over is en niet binnen de 90 graden hoek valt. Deze ‘light spill’ rekenen we niet mee bij de hoeveelheid lumen.

Hoeveel lumen heb je nodig?

Het aantal lumen dat je nodig hebt voor een ruimte is afhankelijk van een enorm aantal factoren. Denk bijvoorbeeld aan de grootte van een kamer, in een grote kamer heb je meer licht en dus een hoger aantal lumen nodig dan in een kleine kamer. Ook de vorm van de ruimte en de hoogte van het plafond spelen een rol. In een kamer met donkere muren zul je meer licht nodig hebben dan in een kamer met lichte of witte uren. Een licht kleur weerkaatst het licht en je hebt dan minder lumen nodig dan in een donkere kamer, waar het licht niet wordt weerkaatst door muren.

Bij het kiezen van de juiste verlichting is het goed om te bedenken voor welk doeleinde je licht nodig hebt. Hierin maken we onderscheid tussen algemene verlichting en taakverlichting.
Bij taakverlichting kun je denken aan het aanrecht in de keuken of de wastafel in een badkamer. Je wilt gericht een bepaalde plek verlichten, omdat je daar licht nodig hebt. Je kiest in dit geval voor functionele verlichting.
Bij algemene verlichting gaat het vaak om de hoofdschakelaar in de ruimte. Het hoofdlicht in de slaapkamer bijvoorbeeld of het algemene licht in de woonkamer. Je wilt de ruimte met één druk op de knop verlichten.
Daarnaast zijn er veel situaties te bedenken waarbij je verlichting voor verschillende doeleinden wilt gebruiken. Als je bijvoorbeeld in de woonkamer bent en je kijkt tv, wil je waarschijnlijk sfeerverlichting. Lees je echter ’s avonds graag een boek, wil je functionele verlichting. In dit soort gevallen komt een dimmer goed van pas.
Gebruik bijvoorbeeld een dimmer voor verlichting boven de eettafel. Gebruik een fellere stand met bijvoorbeeld 800 lumen om bij te werken, een stand van 400 lumen om bij te dineren en dim de lampen tot 200 lumen voor een sfeerlicht aan tafel.

We zullen je meenemen in een aantal voorbeeldgetallen van lumen, die passen bij verschillende situaties. Zo ben je goed voorbereid en weet je welke verlichting je het best kunt kiezen.

Want hoe fel is 100 lumen? Hoeveel is 100 lumen in watt? 100 Lumen is ongeveer het licht dat een kaarsje uitstraalt en is omgerekend 15 watt bij een gloeilamp, maar slechts zo’n 1,6 watt bij een LED lamp.
En hoeveel is 60 watt in lumen? 60 watt in lumen is voor een gloeilamp 700 lumen.
Of hoeveel is 60 watt in LED? 60 watt in lumen is voor een LED lamp maar liefst 5.500 lumen. Een groot verschil in energieverbruik dus.

Als je precies wilt weten welk aantal lumen hoort bij welke hoeveelheid watt, kun je onderaan de pagina een tabel vinden met omrekeningen.

Hieronder geven we voor verschillende ruimtes in huis een schatting voor het aantal lumen dat je nodig hebt.

• Hal - 300 lumen
• Keuken - 300 - 400 lumen
• Slaapkamer - 300 - 400 lumen
• Leesruimte - 400 lumen
• Woonkamer - 400 - 500 lumen
• Badkamer - 500 - 600 lumen
• Keukenblad - 700 - 800 lumen
• Wastafel badkamer - 700 - 800 lumen

Pro High lumen

Sommige ruimtes eisen extra veel licht. Denk bijvoorbeeld aan een winkel, een kapperszaak of een supermarkt. Speciaal daarvoor hebben wij een assortiment Pro High Lumen LED panelen. Deze panelen, die je heel eenvoudig installeert, geven maar liefst 3.600 lumen licht met een verbruik van slechts 29 watt.

Zoek je vervanging voor traditionele TL-verlichting? Kijk dan eens naar ons assortiment LED TL-buizen. Deze passen gewoon in de huidige armaturen en zijn dus heel makkelijk te verwisselen. Met het aantal lumen zit je ook al gauw goed: de modellen gaan van 850 tot wel 7.000 lumen.

Bespaar energie met LED lampen

LED lampen zijn een doorbraak in licht technologie. In tegenstelling tot gloeilampen wordt er door een LED lamp nauwelijks hitte geproduceerd. Hierdoor heeft een LED slechts een fractie van de energie nodig om dezelfde helderheid te produceren. Dit is ook de reden dat een LED lamp van 6,5 watt bijvoorbeeld dezelfde helderheid heeft als een halogeenlamp van 50 watt. Dat is een besparing op energieverbruik van maar liefst 87%! En de ontwikkelingen zijn nog steeds in volle gang. De LED lamp zal de komende jaren steeds zuiniger worden. Daarbij hebben LED's hebben ook nog eens een aanzienlijk langere levensduur.

Mis je de gezellige uitstraling van een ouderwetse gloeilamp, met die gloeidraadjes die door de lichtbulb lopen? Kies dan voor een LED filament lamp. Dit is een LED lamp met het uiterlijk van een gloeilamp. Zuinig dus, maar toch hoog in het aantal lumen.

Lumen vergelijken met watt?
Gebruik onderstaande tabel om lumen te vergelijken en te zien wat er nodig is om dezelfde helderheid te krijgen als de traditionele lamp die je wil vervangen.